!می خواهم منجم باشم؟
مشتری پنجمین سیاره نزدیک به خورشید و اولین غول از چهار غول گازی است.مشتری بزرگترین سیاره منظومه شمسی بوده و جرم آن از تمام سیارات دیگر بیشتر است.مشتری که نزدیکترین سیاره غول پیکر به خورشید است،از نظر بزرگی و جرم در مقام اول جای دارد.هنگامی که در آسمان پدیدار میشود،به غیر از زهره از تمام ستارگان و سیارههای دیگر،نورانی تر دیده میشود. اشکال گوناگونی در مشتری دیده میشود که حتی با یک تلسکوپ کوچک نیز قابل رویت است. مثلا لکه بزرگ سرخ رنگی میتوان در آن دید. موقعی که به مشتری نگاه میکنیم، فقط ابرها و توفانهای جو فوقانی آن را میبینیم.حتی تلسکوپهای مستقر در سفینههای فضایی نمیتوانند از سطح پنهان در زیر هزاران کیلومتر گاز تیره جو آن تصویر بدست آورند.حجم این سیاره 1300 برابر زمین، و جرم آن دو و نیم برابر جرم تمامی سیارات منظومه شمسی است. ابرهای انواری شکل مشتری غالباً از گازهای هیدروژن و هلیوم تشکیل شده اند. جو درونی سیاره حدود 1000 کیلومتر (600 مایل) پایینتر از ابرها شروع میشود که در این نقطه گاز هیدروژن به مایع تبدیل میگردد.در اعماق پایین تر، هیدروژن حالت فلزی دارد. در مرکز مشتری،هستهای سنگی و بسیار داغ وجود دارد که حرارتش به 3500 درجه سانتی گراد (63000 درجه فارنهایت) میرسد. توسط مشاهدات مدرای ، و پنهان شدگیهایی اقمارش و بوسیله اختلالات جاذبهای آن در مدارات ستارههای دنبالهدار و سیارکها و بوسیله اندازه گیری قطر زاویهای قرص قابل رویت آن (47 ثانیه در نقطه مقابله) و بوسیله اندازه گیریهای مسافر (Voyager) که از کنار آن در حال عبور است، بطور دقیق معین شده است. این مدل خیلی بزرگ سیارات مشتری گون،دارای چگالی متوسط 1330Kg/m3 است. این چگالی دلالت بر این دارد که ترکیبات مشتری شبیه خورشید با فراوانی حدود 75 درصد هیدروژن ، 24 درصد هلیوم و یک درصد تمام عناصر سنگینتر (از لحاظ جرمی) است. قسمت اعظم مشتری ، کاملا برخلاف درون زمین و سایر سیارات خاکی ، از هیدروژن تشکیل شده است و بیشتر آن به صورت مایع میباشد. دمای هسته ممکن است حدود 10 برابر داغ تر از زمین ، بالغ بر 4000 درجه کلوین،باشد.عامل چرخش همرفتی جو ، شارش گرما از هسته به بیرون است. چرخش سریع سیاره ، شتاب کوریولیس بزرگی ایجاد میکند که جو لایه لایهای زیبایی بوجود میآورد. لکه سرخ بزرگ،یک ناحیه وچرخه ی بزرگ (نوعی گردباد) در ابرهای فوقانی سیاره مشتری است. از زمان کشف این لکه تا کنون ، بارها دیده شده که قطر آن تا سه برابر قطر زمین افزایش یافته است. جریانهای چرخان گاز که در این لکه وجود دارند، فسفر را ار جو تحتانی به بالا مکیده و باعث قرمز یا صورتی شدن لکه میشوند. این لکه از محیط اطراف خود بلندتر و سردتر است و هر 12 روز زمینی، یک دور در جهت عکس عقربههای ساعت به دور خودش میچرخد.گالیله در سال 1610 میلادی (989 شمسی) ، چهار قمر اصلی مشتری را کشف کرد. اسامی آنها شامل یو،اروپا،گانیمد و کالیسو است. این چهار قمر،حتی با دوربین دو چشمی نیز دیده میشوند. یو درکمتر از دور روز، اروپا در سه روز و نیم و گانیمد در یک هفته و کالیسو در حدود هفده روز، شتری را دور میزنند.اگر در چند شب نموداری از مشتری و قمرهایش تهیه کنیم،رقص آنها به دور سیاره مادر آشکار میشود.گالیله دریافت که مشتری، خود یک منظومه شمسی کوچک است.علاوه بر این چهار قمر که قمرهای گالیله نیز نامیده میشوند، دست کم 9 قمر کوچکتر در اطراف مشتری وجود دارد.آنها را میتوان با تلسکوپهای بزرگ عکسبرداری کرد.
منبع:www.roshd.daneshnameh.ir
شعاع استوایی (11.19Rφ) و جرم (318Mφ) مشتری
قالب وبلاگ : قالب وبلاگ |